Menno Voorwinde, 9 september 2025
Op de afbeelding zie je La Linea, verbaast de leegte inkijkend die onder hem gaapt. Hij komt niet verder zonder de hulp van de tekenaar van de lijn, waar hij uit onderdeel van is. Meestal ontsteekt hij in exploderende woede richting tekenaar met woeste gebaren en gibberish schreeuwend. Vooral als de tekenaar te lang wacht met de opdracht de lijn door te trekken. La Linea wil verder, maar ontbeert de mogelijkheid om dat op eigen kracht te doen. Hij wil niet in de leegte verdwijnen, die de kloof voor zijn neus belooft. Hij wil verder om contact te maken met wat er dan ook op hem wacht.
Ik vind dit een treffende metafoor en vereenvoudiging van de huidige samenleving waar overheid (de tekenaar) niet meer bij machte is de rol van verbinder (de lijn) te vervullen, waardoor het onmogelijk is geworden om de twee kanten van de lijn (la linea en zijn doel) met elkaar te verbinden. Waarbij de onderbroken lijn de gebroken samenleving voorstelt. Het doel van La Linea kan van alles zijn. Van tegenstanders tot medestanders, van onrecht tot genoegdoening, van democratie tot populisme, maar altijd om vooruit te kunnen. Hij zal er nooit komen. De tekenaar ligt verlamd aan het infuus en niets dan bozige onmacht rest La Linea.
De Kloof zal blijven bestaan zolang de overheid niet een paar zaken (op z’n minst) beter regelt. We zijn als democratie in slaap gesust, waardoor antidemocratische krachten zich door de mazen van de wet naar het centrum van de macht hebben geklauwd. Ik doel daarmee nadrukkelijk niet op traditionele zuilen als links of rechts, maar de extremistische componenten daarvan. Ik begrijp dat het lastig is om daar waterdichte regels voor op te stellen, maar daar is nu juist die (democratische) overheid voor. Het is niet eens geprobeerd. De enige wettelijke manier om een politieke partij te verbieden is door de rechter en alleen als de openbare orde wordt bedreigd.
De laatste keer dat dit is gebeurd, stamt uit 1978. De Nederlandse Volksunie werd toen verboden. Hieruit ontsproot de afsplitsing Centrumpartij die ten onder ging aan ruzie en onkunde. Net zoals de latere Centrumdemocraten. Dat was een waarschuwing die niet ter harte werd genomen. De democratie ging ervan uit dat het een stuiptrekking was van ranzige xenofobie en dacht het varkentje hiermee wel gewassen te hebben. Een misvatting. De PVV is het gevolg van die elitaire houding. Als je het brandalarm steeds negeert, vlieg je een keer in de fik. Er ligt weliswaar een nieuwe wet op politieke partijen klaar, maar dat gaat nog wel even duren.
Tweede belangrijke zaak die de overheid zo snel mogelijk moet regelen, als het de kloof wil dichten is regulering van Sociale Media. Nederland kent geen aparte wet op Sociale Media. In tegenstelling tot vele andere landen die al wetten hebben of wetten aan het maken zijn. Sociale Media is de gum die de lijn van La Linea in De Kloof doet veranderen.
Het kabinetsadvies betreft een advies ter bescherming van kinderen op sociale media. Wat natuurlijk een gotspe is. Criminelen hebben kak aan adviezen en kinderen moeten onvoorwaardelijk worden beschermd. Er is wel een Europese Wetgeving Digitale Diensten, maar die blijkt in de praktijk een tandeloze tijger.
Sinds megaplatforms zoals META (facebook, instagram, whatsapp), X (musk) naar de pijpen van Trump dansen en alle regulering aan algoritmes overlaten is het een complete wildernis geworden. Racisme, haat, fakenews, bedreigingen, misbruik en haatzaaierij krijgen vrij baan. Moderators van vlees en bloed zijn allemaal verwijderd. Fakenews wordt niet gecontroleerd door de platforms zelf. En wij stellen daar slappe adviezen en wetgeving tegenover die hen eerder in de kaart speelt, dan dwars zit. Heel af en toe laat de EU een scherpe hoektand zien en legt een, in onze ogen, megaboete op. Die bedrijven lachen om boetes. Ze hebben zo ontzettend veel geld dat zelfs een boete van drie miljard euro wordt weggelachen. Er wordt een veelvoud van dat bedrag verdiend als het gewoon doorgaat zoals het gaat.
Het gevolg is dat in een steeds groter wordend deel van de bevolking (en dat geldt voor schrikbarend veel landen) openlijk wordt getwijfeld aan de wetenschap. Populisme het wint van de rede en jongeren die vooral hun nieuws van hun telefoons ophalen en niet meer via de gevestigde orde van de omroepen. De TV sterft met mijn generatie, wegens gebrek aan publiek. Ik heb er geen moeite mee dat het boomermediamodel verdwijnt, onder voorwaarde dat er – vooral beschermende – regulering voor publieke kanalen via internet (sociale media, youtube, enz.) komt. Hier MOETEN echt dichtgetimmerde wetten voor worden opgesteld. Populisme, dat hand in hand gaat met fakenews, is een directe bedreiging voor elke democratie en zal keihard moeten worden aangepakt. Overheden – zeker de onze – moeten uit hun oneindige winterslaap worden gewekt. Niet door een liefdevolle kus, maar door de vlakke hand.
Anders flikkert La Linea in De Kloof en is de democratie definitief vernietigd.
Geef een reactie